تصحیح و نقد ابیات عربی امثال و حکم دهخدا

thesis
abstract

یکی از شاخه های فرهنگ عامیانه، ادب شفاهی است که بارزترین نمونه های آن را در امثال می یابیم. «مثل» از جمله فنون ادبی است که با ایجاز در لفظ و معنی، در طول زمان بدون هیچ گونه تغییر در ساختار آن از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. امثال بیانگر پختگی زبان و ریشه دار بودن خرد بشری است و آیینه روشنی است که فرهنگ و آداب و سنن هر ملّتی در آن تجلی پیدا می کند. بی شک هر ملّتی دارای امثال و حکم خاص خود است که با تفحص و تدقیق در آن ها می توان امثال و حکمی با مضامین مشترک و کاربردهای یکسان در ادبیات ملتی دیگر برای آن یافت. برخی از محققین و مثل شناسانی بوده اند که به این موضوع اهتمام ورزیده، در پی یافتن مترادفاتی برای امثال ملی خود، از میان مثل های سایر فرهنگ ها و ملیت های دیگر برآمده اند. از برجسته ترین محققانی که در ادب پارسی به این امر اهتمام ورزید و کمر همت بست، «علی اکبر دهخدا» است. وی با نگارش کتاب چهار جلدی امثال و حکم، علاوه بر گردآوری امثال ادب فارسی، برخی مثل ها و حکمت های ادب عربی را نیز در کتاب خود به کار برده است. از جمله این مثل ها، برخی بیت های شاعران بزرگ عرب و یا سخن سرایان تازی گوی ایرانی است. اما این بیت ها فاقد حرکت گذاری و بسیاری از آنها فاقد ترجمه به زبان فارسی است. علاوه بر این در بسیاری از موارد، به نام سراینده بیت نیز اشاره ای نشده است. در این پژوهش سعی بر آن بوده تا با استخراج بیت ها و تک بیت های عربی که در امثال و حکم ذکر شده، با مراجعه به منابع اصلی و دست اول، تا حد امکان، گویندگان و سرایندگان بیت های فاقد نام سراینده مشخص گردد. همچنین تمام بیت ها به زبان فارسی ترجمه و حرکت گذاری گشته است. و در نهایت به این نکته اساسی پرداخته شده که آیا بیت هایی که به عنوان مثل سائر آمده، به راستی جزئی از امثال سائره در زبان عربی است؟

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

تصحیح و نقد ابیات عربی امثال و حکم دهخدا

امثال و حکم دهخدا، آیات قرآن، احادیث، امثال، عبارات پندآموز و ابیات عربی فراوانی را در بر دارد؛ بسیاری از این عبارات، بدون حرکت گذاری صحیح، ضبط درست، برگردان فارسی و نام سراینده و مأخذ به کار رفته و در مواردی بین امثال فارسی و معادل عربی آن ها تناسبی وجود ندارد. در این رساله بیت ها و نیم بیت های بخش عربی امثال و حکم (از آغاز جلد اول تا صفحه 768 جلد دوم ـ که نزدیک به دویست و سی (230) بیت و نیم ...

15 صفحه اول

در نقد امثال و حکم دهخدا

این نوشته حاصل پژوهشی است، نقّادانه دربارة کتاب امثال و حکم دهخدا که نگارندگان با هدف بررسی و برطرف کردن برخی از کاستی‌های این مجموعه به آن پرداخته‌اند. با این که امثال و حکم دهخدا، یکی از مهم‌ترین کتاب‌ها در زمینة امثال فارسی و یکی از منابع معتبر در تحقیقات زبان و ادبیّات فارسی و پژوهش‌های مربوط به مثل‌شناسی تطبیقی است، باز به سان همة آثار قلمی خالی از نقص نیست و در مواردی به بازنگری و بازنگاری ...

full text

بازشناسی منابع حکمت های عربی کتاب امثال و حکم دهخدا

در «امثال و حکم» دهخدا حکمت و امثال عربی بسیاری وجود دارد که به منبع آنها اشاره نشده و یا به اشخاصی غیر از صاحبان اصلی آنها نسبت داده شده است. بخشی از این اقوال حکیمانه که دهخدا آنها را از منابع فارسی مثل مرزبان نامه، قابوس نامه و ...، نقل کرده است، متعلق به فرزانگان و حکیمان ایرانی قبل از اسلام است که به طرق مختلف وارد فرهنگ عربی شد...

full text

بررسی موضوعی امثال و حکم دهخدا

از زمان‌های پیشین، ایرانیان در میان مردمان مختلف دنیا به طرفه‌گویی معروف بوده‌اند. بنابراین شگفت نیست، که امثال سایر نزد ایرانیان مانند بسیاری از ملل جهان سابقه‌ای طولانی داشته باشد، اما به جهت آنکه اغلب دانشمندان ایرانی پس از اسلام برای نوشتن آثار خود زبان عربی را انتخاب می‌کردند، به تدوین و تنظیم کتاب‌های امثال و حکم به زبان فارسی توجه چندانی نشده است. اما از معاصران، مرحوم علی‌اکبر دهخدا یکی...

full text

بازشناسی منابع حکمت های عربی کتاب امثال و حکم دهخدا

در «امثال و حکم» دهخدا حکمت و امثال عربی بسیاری وجود دارد که به منبع آنها اشاره نشده و یا به اشخاصی غیر از صاحبان اصلی آنها نسبت داده شده است. بخشی از این اقوال حکیمانه که دهخدا آنها را از منابع فارسی مثل مرزبان نامه، قابوس نامه و ...، نقل کرده است، متعلق به فرزانگان و حکیمان ایرانی قبل از اسلام است که به طرق مختلف وارد فرهنگ عربی شده ولی به تدریج با گذر از دهلیز زمان هویت ایرانی خود را از دست ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023